Makulatura co to jest?  

Zużyte, zniszczone lub niepotrzebne papiery, książki, gazety, przeznaczone do powtórnej przeróbki na papier» pot. «bezwartościowa literatura”. Definicja makulatury wg słownika PWN“ .  Makulatura to stare, niepotrzebne, zużyte i zniszczone wyroby papiernicze, które nadają się do ponownego wykorzystania.    

Transport makulatury stanowi istotny element łańcucha logistycznego w branży recyklingu papieru – zarówno z punktu widzenia nadawców (np. firm handlujących surowcami wtórnymi, drukarni, wydawnictw), jak i odbiorców (zakładów papierniczych, firm przetwarzających makulaturę na nowe produkty papierowe). Aby zapewnić efektywną, bezpieczną i zgodną z regulacjami realizację transportu, warto skupić się na sprawdzonych praktykach, które istotnie usprawnią procesy w całym łańcuchu dostaw.  Makulatura w transporcie odgrywa istotną rolę, szczególnie w kontekście recyklingu i ochrony środowiska.  

Transport makulatury jest regulowany przez różne przepisy, które mają na celu zapewnienie bezpiecznego i prawidłowego przewozu tych odpadów. Oto kilka kluczowych informacji na ten temat:  

• System SENT: od lutego 2022 roku transport makulatury w Polsce jest objęty systemem Elektronicznego Nadzoru Transportu (SENT). Jednak makulatura znajduje się na tzw. "zielonej liście", co oznacza, że przewóz makulatury w ilościach do 20 kg nie wymaga zgłoszenia w systemie SENT.  

• Oznakowanie i dokumentacja: przewóz makulatury powinien być oznakowany odpowiednią tabliczką z napisem "odpady" oraz zarejestrowany w odpowiednim rejestrze. Brak takich oznaczeń i dokumentacji może prowadzić do kar i postępowań administracyjnych.  

• Zezwolenia na przewóz za granicę: przepisy dotyczące przewozu makulatury mogą się różnić w zależności od kraju. W wielu krajach europejskich wymagane jest posiadanie odpowiednich zezwoleń na przewóz odpadów. Warto skonsultować się z odpowiednimi urzędami lub specjalistycznymi firmami, aby upewnić się, że wszystkie formalności są prawidłowo spełnione.  

• Nieprawidłowości: przepisy dotyczące transportu makulatury są ścisłe, a nieprawidłowości mogą prowadzić do kar. Na przykład, przewóz makulatury bez wymaganej tabliczki i wpisu do rejestru może skutkować wysokimi grzywnami.           

  
  

Dobre praktyki w transporcie makulatury    

1. Właściwa segregacja i przygotowanie ładunku  

Kluczowym etapem przed rozpoczęciem transportu jest odpowiednie przygotowanie makulatury. Firmy nadawcze powinny pamiętać o:  

• segregacji – makulatura powinna być posortowana według klas i rodzajów – np. gazety, karton, papier biurowy. To ułatwia odbiorcom szybszą i efektywniejszą obróbkę surowca,

• kompresji — odpowiednie prasowanie lub belowanie makulatury pozwala zwiększyć gęstość ładunku, zmniejszyć objętość i ograniczyć koszty transportu. Ponadto ułatwia to zabezpieczenie ładunku na pojeździe,

• utrzymaniu czystości i suchości — papier łatwo absorbuje wilgoć, co może pogarszać jego jakość. Zabezpieczenie przed wodą, śniegiem czy kondensatem jest kluczowe dla zachowania surowca w optymalnym stanie.  

  
  

2. Wybór odpowiedniego środka transportu i naczepy  

Z punktu widzenia firm transportowych, wybór odpowiedniego rodzaju pojazdu oraz wyposażenia jest kluczowy:  

• naczepy typu walking floor lub ruchome podłogi — pozwalają na łatwe i szybkie rozładowanie makulatury, minimalizując ryzyko jej uszkodzenia,

• naczepy kryte (plandekowe lub zabudowane) - zapewniają odpowiednią ochronę przed warunkami atmosferycznymi, a tym samym przed zawilgoceniem lub zabrudzeniem makulatury,

• pojazdy spełniające normy ekologiczne — korzystanie z nowoczesnych, niskoemisyjnych ciągników siodłowych jest coraz bardziej istotne, szczególnie w transporcie międzynarodowym, ze względu na rosnące wymagania dotyczące ochrony środowiska.  

  
  

3. Zabezpieczenie ładunku i przestrzeganie norm prawnych  

Zarówno kierowcy, jak i osoby odpowiedzialne za załadunek powinny pamiętać o właściwych technikach mocowania ładunku:  

• pasy mocujące, listwy antypoślizgowe, maty stabilizujące — dzięki nim ładunek pozostaje nieruchomy podczas jazdy, co minimalizuje ryzyko przesunięć i w konsekwencji uszkodzeń papieru czy kolizji na drodze,

• przestrzeganie dopuszczalnej masy całkowitej i nacisków na osie — zbyt ciężki lub nierównomiernie rozmieszczony ładunek może być przyczyną kontroli i kar, a także stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa na drodze,

• dokumentacja przewozowa i kontrola jakości — odpowiednie dokumenty, takie jak list przewozowy oraz ewentualne certyfikaty jakości, są niezbędne przy transporcie makulatury w obrębie Unii Europejskiej. Warto również stosować wewnętrzne procedury kontroli jakości, aby zapewnić, że surowiec spełnia standardy odbiorców.  

4. Terminowość i elastyczność logistyki  Zarówno nadawcy, jak i odbiorcy, oczekują terminowych i przewidywalnych dostaw:  

• planowanie harmonogramu — współpraca z doświadczoną firmą transportową pozwala na precyzyjne ustalenie czasu załadunku, przewozu i rozładunku, co pozwala zminimalizować przestoje po stronie odbiorcy,

• elastyczność w obliczu zmian — nieprzewidziane zdarzenia, takie jak korki, awarie czy opóźnienia na granicach, powinny być brane pod uwagę i kompensowane przez odpowiednie systemy monitoringu i komunikacji w czasie rzeczywistym,

• monitorowanie trasy i telematyka — nowoczesne narzędzia informatyczne pozwalają śledzić położenie ładunku, kontaktować się z kierowcą i w razie potrzeby szybko reagować na zmiany w warunkach transportu.  

5. Dbałość o relacje i wymianę informacji  

Długofalowe, partnerskie relacje między nadawcami, przewoźnikami oraz odbiorcami to fundament sprawnej logistyki:  

• przejrzyste warunki handlowe — jasno określone ceny, terminy płatności, warunki reklamacji i ewentualnych kar umownych budują zaufanie między stronami,

• stały kontakt i szybka reakcja — regularna komunikacja, również za pomocą systemów IT, umożliwia szybką wymianę informacji o statusie ładunku, ewentualnych zmianach lub problemach,

• feedback i ciągłe doskonalenie — opinie oraz uwagi dotyczące jakości ładunku, terminowości czy jakości obsługi przewozowej pomagają w identyfikacji obszarów do poprawy i wdrażaniu dalszych ulepszeń.    

Podsumowanie:  Dobre praktyki w transporcie makulatury opierają się na kompleksowym podejściu, które uwzględnia potrzeby wszystkich uczestników łańcucha dostaw: od rzetelnej segregacji i zabezpieczenia ładunku po wybór specjalistycznych środków transportu, przestrzeganie norm prawnych i ekologicznych, aż po sprawną komunikację i terminowość dostaw. Firmy transportowe, dzięki wdrażaniu najlepszych praktyk i innowacyjnych rozwiązań, mogą zapewnić swoim klientom (zarówno nadawcom, jak i odbiorcom) wysoką jakość obsługi, a tym samym budować długotrwałe, korzystne relacje biznesowe.